chociaż termin cywilizacja ma dziś mniej waluty niż kiedyś, większość z nas postrzega siebie jako żyjącego w cywilizacji. I, jak postulował John Ralston Saul, nasze rozumienie cywilizacji skupia się na poczuciu wspólnego przeznaczenia; na wspólnych interesach, wspólnym celu i wspólnej przyszłości.

pozornie abstrakcyjna, idea wspólnego przeznaczenia jest w rzeczywistości bardzo znajoma. Potocznie, znamy to jako większe dobro lub jego synonimy: dobro publiczne lub dobro wspólne.

obecnie nie można myśleć o sobie jako o wspólnych interesach, wspólnym celu i wspólnej przyszłości. Konsekwencją tego jest to, że nie da się myśleć i mówić poważnie o większym dobru.

jak ostatnio zauważył Bernard Salt, moc kolektywu ustąpiła. Jednak nie zawsze tak było i może tak nie być dłużej. Rzeczywiście, ważne jest, aby pamiętać, jak przypomniał nam śp. Tony Judt, że nasz obecny stan jest nabyty, a nie naturalny.

biorąc to pod uwagę, warto zastanowić się nad znaczeniem większego dobra. W końcu fortuna sprzyja przygotowanemu umysłowi.

idea o długim rodowodzie

idea większego dobra ma długą, ale przerywaną historię, pełną rozbieżnych znaczeń.

aby zilustrować, Platon wyobrażał sobie idealne Państwo, w którym prywatne dobra i rodziny nuklearne byłyby zrzekane dla większego dobra harmonijnego społeczeństwa. Arystoteles zdefiniował ją w kategoriach wspólnego szczęścia, którego kluczowymi składnikami były mądrość, cnota i przyjemność.

bardziej trwałe zaangażowanie w koncepcję nastąpiło w XVII wieku wraz z rozwojem teorii kontraktów społecznych. Była to szkoła myślenia, że powinniśmy zrezygnować z naszej absolutnej wolności do życia tak, jak chcemy dla większego dobra, jakim jest bezpieczeństwo wspólnego życia we Wspólnocie.

następnie XVIII – i XIX-wieczni myśliciele, tacy jak John Stuart Mill, twierdzili, że właściwym kierunkiem działania jest to, co tworzy największą „użyteczność” dla społeczeństwa — z użytecznością zdefiniowaną jako doświadczanie przyjemności i unikanie bólu.

w XX wieku większe dobro zyskało nowy impuls dzięki twórczości Johna Rawlsa. W XXI wieku intelektualiści, tacy jak Noam Chomsky i Slavoj Žižek, czytają tę koncepcję odpowiednio w sposób afirmatywny i krytyczny.

ewoluująca koncepcja

najpoważniejszym ograniczeniem większości historycznych idei o większym dobru jest to, że milczą na większym dobru, ponieważ odnosi się ono do nie-ludzi i innych systemów naturalnych.

co najmniej, interpretowanie naturalnych systemów, w których jesteśmy zagnieżdżeni, jako ostatecznego Środka, od którego Wszystko inne zależy, wprowadza obecny i przyszły stan środowiska „commons” do naszego zrozumienia większego dobra.

oczywiĹ „cie idea commons — dóbr zbiorowych, do ktĂłrych wszyscy czĹ’ onkowie grupy majÄ … wolny dostÄ ™ p — jest stara. Dobra wspólne (np. czysta woda, powietrze) są niewątpliwie istotną, jeśli nie nieuniknioną, częścią większego dobra.

istniejące i powstające dobra publiczne, do których należą dobra materialne (np. drogi) i niematerialne (np. demokracja) Dobra, są kolejną nieodzowną kategorią dóbr zbiorowych. Odzwierciedlają one nasze ideały tego, jak wygląda „dobre społeczeństwo”.

pomysł kiedyś i na przyszłość

Ogólnie rzecz biorąc, cieszymy się sprawiedliwym dostępem do tych towarów. Jednak, z wyjątkiem tych, którzy byli świadkami ich wprowadzenia w latach powojennych, większość z nas uznaje ich istnienie i zaopatrzenie za niezanalizowany fakt życia.

zbyt niewielu z nas żyje znaczeniem większego dobra, jego bezbronności – pomimo pozornej solidności – i polegania na naszym zbiorowym krótkotrwałym poświęceniu czasu, pieniędzy i wysiłku, aby przyznać je sprawiedliwie w teraźniejszości i przyszłości.

niemniej jednak, jak wskazują nowe badania, jesteśmy głęboko zaniepokojeni stanem dóbr zbiorowych, które odziedziczą nasze wnuki. Niepokoi nas również zarządzanie tymi zbiorowymi dobrami przez przywódców politycznych.

kiedy zmagamy się ze złożonymi wyzwaniami, ważne jest, abyśmy zrozumieli, w jaki sposób te wyzwania i nasze odpowiedzi na nie wpływają na większe dobro teraźniejszości i na to, co zostanie przekazane przyszłym pokoleniom.

co najważniejsze, nawet jeśli istniała zgoda co do znaczenia większego dobra w gajach Akademii (nie ma), my, jako obywatele, musimy posiadać robocze zrozumienie większego dobra, które jest dla nas charakterystyczne i żywe do naszych wyzwań.

zrozumienie znaczenia większego dobra – idei, którą posiadamy, jak zawsze, wspólne interesy i wspólną przyszłość – jest niezbędne. Dzieje się tak, ponieważ zwiększa to szanse, że wybierzemy to, co Ross Garnaut nazywa podejściem „interesu publicznego” do naszych wyzwań, a nie wytrwamy w „Polityce jak zwykle” i „biznesie jak zwykle”.

nadszedł czas, aby ponownie poważnie pomyśleć o tym raz i przyszłym pomyśle.